Het aantal zeldzame soorten planten en dieren langs de Nederlandse rivieren is de afgelopen 20 jaar explosief gestegen. De resultaten van Rijn in Beeld tonen dat de belangrijkste oorzaak van die sterke vooruitgang de omzetting van landbouwgronden in natuurgebieden is geweest. Hierdoor konden langs de rivieren nieuwe gebieden ontstaan waarin de natuur zich betrekkelijk spontaan kon herstellen, maar waar ook belangrijke dynamische processen zich relatief ongestoord voor konden doen. Hierbij moet gedacht worden aan de effecten van overstromingen, het optreden grootschalige zand- en grindafzettingen op rivieroevers en de vernatting van terreinen met helder grondwater.
In veel gevallen kon dat door de aankoop van gronden in het kader van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS), maar ook door nieuwe combinaties met delfstofwinprojecten (veel natuurgebieden zijn voormalige delfstofwinlocaties), hoogwaterprojecten (bijv. aanleg nevengeulen) en zelfs stadsontwikkeling (bijv. bij Arnhem, Deventer of Venlo).
De resultaten van 20 jaar natuurontwikkeling zullen als onderdeel van Rijn in Beeld in een tweetal syntheseboekjes worden uitgewerkt (publicatie 2012).
Persberichten
Augustus 2011
Persbericht ‘resultaten van de EHS Rivierengebied’
Illustratie en fotomateriaal (voor pers)
(klik op de afbeeldingen voor grote versie)
Stippenkaarten van de ontwikkeling van bijzondere stroomdalplanten sinds de start van natuurontwikkeling langs de grote rivieren:
(data: mede met dank aan Stichting Floron, Provincie Gelderland, FF-werkgroep Gelderse Poort, Staatsbosbeheer)
Opvallend is dat de Waal eruitspringt. Dit hangt samen met het fenomeen dat langs deze rivier veel zanddynamiek in de nieuwe natuurgebieden op gang kon komen, waardoor nieuwe, droge en zandige oeverwallen konden ontstaan.
Fotomateriaal
(klik voor ophalen hoge resolutie beelden op de beelden)
1. Links: Zandafzettingen na het hoogwater van januari 2011 op de Ewijkse Plaat bij Beuningen langs de Waal (foto Bart Peters)
2. Rechts: Dezelfde oeverwal bij Ewijk in de zomer van 2011 (foto Bart Peters)
3. Links: De oeverwal in de Erlecomse Waard kreeg in 20 jaar tijd de meest soortenrijke stroomdalvegetatie van Nederland (foto Bart Peters).
4. Rechts: Beeld op de Millingerwaard (foto Bart Peters)
5. Links: De nevengeul van Gameren langs de Waal (foto Bart Peters)
6. Rechts: Moersbegroeiing in de Duursche Waarden bij Wijhe langs de IJssel (foto Bart Peters)
7. Walstrobremraap in natuurgebied Cortenoever bij Brummen langs de IJssel (foto Bart Peters).
8. Brede ereprijs: in de jaren ’80 bijna verdwenen langs de grote rivieren, nu weer helemaal terug (foto Bart Peters).
<Meer foto’s op aanvraag>
Zeldzame rivierdalplanten bij de start van natuurontwikkeling en heden
(N.B. de meeste nieuwe natuurgebieden begonnen niet vanuit een nul-situatie. De uitgangssituatie bestond bijvoorbeeld vaak uit voormalige delfstofwinterreinen of had al kleine natuurkernen van natuurbeherende organisaties.)
Vergelijking van het aantal bijzondere indicatieve plantensoorten in enkele natuurontwikkelingesgebieden en enkele reguliere landbouwuiterwaarden
